Van gezond en gelukkig naar meer productiviteit en omzet

Een tafeltennistafel op de werkvloer, coaching voor mensen die last hebben van werkstress, een sportschoolabonnement voor iedere werknemer en salades die de kroket verdringen in het bedrijfsrestaurant. Steeds meer bedrijven wereldwijd investeren in vitaliteitsprogramma’s op de werkvloer. Ze zien in dat het een positief effect heeft op het werkplezier en de inzet van hun werknemers en dat de investering zich uiteindelijk uitbetaalt.

Van gezond en gelukkig naar meer productiviteit en omzet

Gezonde en gelukkige werknemers zijn meer betrokken, productiever en duurzamer inzetbaar. Ze verzuimen minder en zorgen uiteindelijk voor een hogere winst. Dat zijn in grote lijnen de meetbare voordelen van vitaliteitsprogramma’s bij een bedrijf. Dat blijkt uit verschillende onderzoeken die de afgelopen decennia zijn gedaan. Eén van de recentste onderzoeken in Nederland werd in opdracht gedaan van zorgverzekeraar CZ, naar gezondheidsprogramma’s bij collectief verzekerden. Daaruit blijkt dat bedrijven er financieel op vooruitgaan door lager verzuim en hogere productiviteit. Elke euro die wordt geïnvesteerd in een leefstijlprogramma, levert 1,42 euro op, staat in het rapport. En voor werknemers geldt dat ze niet alleen gezonder zijn, maar ook nog profiteren van een premieverlaging door lagere zorgkosten.

Verzuim

CZ constateerde bij meerdere bedrijven een forse daling van de verzuimcijfers. Zoals bij een sorteerafdeling van een groot post- en pakketbedrijf in de Benelux, waar een interventieprogramma tot maar liefst 90 procent minder verzuim leidde. Werknemers bleken veel last te hebben van zware fysieke belasting en ook overgewicht was een probleem. Door de komst van een bedrijfsfysiotherapeut is het aantal verzuimde uren van 200 naar 22 in de week gegaan en het ‘begrip ‘leefstijl’ staat nu op de kaart. De dienstverlener noemt het in het rapport “mooi om te zien dat de investeringen effect hebben gehad”. Het verzuim is naar beneden bijgesteld en een groep medewerkers heeft hun leefstijlpatroon aangepast. Dat geldt met name voor de mensen die met beginnende diabetes werden geconfronteerd.

Ook bij een grote bierbrouwer was het verzuim hoog, op sommige onderdelen zelfs 12 procent. Er moest iets gebeuren om de medewerkers bewuster te maken van hun duurzame inzetbaarheid. Het bedrijf lanceerde daarom in 2018 een vitaliteitsportaal met informatie, e-learnings en e-healthprogramma’s over thema’s als werkstress, fysieke belasting en slaapproblemen. De medewerkers kunnen daar zelf mee aan de slag. Inmiddels worden ook de BRAVO-thema’s (bewegen, roken, alcohol, voeding, ontspanning) het hele jaar door belicht. Harde cijfers zijn nog niet voorhanden, maar de voordelen zijn al merkbaar. “Hoewel de activiteiten tot nog toe voornamelijk gericht zijn op het vergroten van de bewustwording, is het verzuim nu al gedaald”, staat in het rapport. “Medewerkers behalen bovendien individuele successen met het duurzaam inzetbaarheidsbudget dat in de cao is opgenomen.”

Burn-out

Omdat het aantal mensen met een burn-out het afgelopen decennium flink is gestegen, staat de aanpak van werkstress bij veel bedrijven met een vitaliteitsbeleid hoog op de agenda. In 2018, zo concludeerden TNO en CBS in hun jaarlijkse Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden, hadden bijna 1,3 miljoen werknemers er last van. De verzuimkosten zijn opgelopen tot 2,8 miljoen euro per jaar. Bij een grote speler in de lucht- en ruimtevaartindustrie bleek werkstress in 2016 de belangrijkste reden voor medewerkers om zich ziek te melden. Met fysieke arbeidsbelasting als duidelijke tweede. Het behandelen van werkstress en fysieke klachten werd verlegd naar het voorkomen ervan.

 

Er zijn tien actiepunten opgezet. Leidinggevenden kunnen bijvoorbeeld de training ‘herkennen van stress’ volgen. Daarnaast hebben ze sinds 2019 carte blanche voor 160 interventies. Dat betekent dat er geen toestemming of handtekening meer nodig is om de benodigde hulp voor werknemers aan te vragen, waardoor er snel actie kan worden ondernomen. Dat heeft voor een positieve impact op het verzuim binnen het bedrijf gezorgd, staat in het rapport van CZ. Leidinggevenden kunnen nu direct interventies inschakelen, zonder lange accorderingstrajecten te hoeven afleggen. Zo worden burn-outs en kosten van complexe zorg voorkomen.

Ook bij een internationaal detailhandelconcern worden leidinggevenden getraind om burn-outs in een vroegtijdig stadium te herkennen. De directeur Health Management: “Psychische problemen brengen vaak veel verzuimkosten met zich mee. Een deel van die kosten gaan we nu gebruiken voor preventie. Zo hebben we de investering in no-time terugverdiend en we helpen de medewerker er ook enorm mee.”

Voor meer voorbeelden, bekijk het rapport van CZ.

Medewerkerstevredenheid

ABN AMRO zet zich al jaren op allerlei manieren in om de vitaliteit bij werknemers te bevorderen. Ze kunnen onder meer meedoen aan sportactiviteiten en trainingen volgen op het gebied van bijvoorbeeld mindfulness, voeding, slaap, stressmanagement, balans werk-privé en beweging. HR Benefits Advisor Monique Bosbaan:

“Met collega’s samen werken aan vitaliteit levert niet alleen gezondheidsvoordelen op. Ze leren elkaar ook beter kennen, geven aan dat ze beter samenwerken en waarderen het dat de werkgever dit aanbiedt. Hierdoor wordt de medewerkerstevredenheid vergroot.”

Volgens Bosbaan leeft de aandacht voor vitaliteit steeds meer binnen de organisatie, maar blijft het ook daarbuiten niet onopgemerkt. “We merken dat sollicitanten ons vitaliteitsbeleid aantrekkelijk vinden. Daardoor is het ook makkelijker om nieuwe talenten op de arbeidsmarkt aan te trekken.”

Dat tevreden medewerkers je bedrijf veel geld kunnen besparen en dus opleveren, blijkt uit onderzoek van Heather Boushey en Sarah Jane Glynn. Volgens deze Amerikaanse onderzoekers, die onder meer verbonden zijn aan Harvard University, kost het vervangen van een medewerker gemiddeld 20 procent van zijn of haar bruto jaarsalaris, afhankelijk van de functie. Willis Towers Watson, de op twee na grootste verzekeringsmakelaar ter wereld, stelde na onderzoek dat effectieve vitaliteitsprogramma’s het personeelsverloop met zo’n 17 procent kan verminderen.

Chronische ziekten

Omdat de levensverwachting stijgt, stijgt ook het aantal chronisch zieken in veel ontwikkelde landen. Tegelijkertijd moeten mensen langer doorwerken en dat heeft gevolgen voor de arbeidsmarkt. Hogere ziektekosten en verminderde productiviteit liggen op de loer. Preventie van chronische ziekten is daarom essentieel voor bedrijven. Prof. Dr. Karin Proper en Dr. Sandra van Oostrom van het RIVM deden daarom in 2019 onderzoek naar de effectiviteit van interventies op de fysieke en mentale gezondheid van mensen met chronische ziekten, zoals diabetes, hart- en vaatziekten, chronische luchtwegaandoeningen en kanker. Ze gebruikten daarvoor studies die zijn gepubliceerd tussen 2009 en 2018.

Volgens de onderzoekers is er sterk bewijs voor de gunstige effecten van beweging en voeding bij problemen die gerelateerd zijn aan gewicht én voor de effecten van krachttraining bij musculoskeletale aandoeningen. Ook interventies bij depressies zouden helpen, al is het effect van e-gezondheid (digitale informatie over gezondheid) en cognitieve gedragstherapie wel kleiner dan bij de andere twee aandoeningen.

Preventie hartproblemen

Een Amerikaanse onderzoek uit 2009, gepubliceerd in The American Journal of Cardiology, leverde overtuigend bewijs van het nut van preventie van hartproblemen. 185 werknemers van een bedrijf en hun echtgenoten kregen een half jaar lang gezondheidsvoorlichting, voedingsadvies, begeleiding bij stoppen met roken en werden gemotiveerd te bewegen. Van de mensen die bij aanvang van het onderzoek een hoog risico liepen op hartproblemen, ging 57 procent na een half jaar naar een laag risico. Het gemiddelde gezondheidsrisico van de groep daalde met 25 procent. De gemiddelde jaarlijkse medische kosten daalden met 48 procent (1421 dollar per persoon) in het jaar na de interventie.

Waar zit de winst?

Investeren in de lichamelijke en geestelijke gezondheid van werknemers loont dus. Maar omdat de behoeften verschillen, zal ieder bedrijf zijn eigen doelen moeten formuleren. Doe daarom voor je van start gaat eerst de oriëntatiescan en de uitgebreide scan. Dat is meteen een goede manier om je werknemers te betrekken, want een GEZOND en SUCCESVOL bedrijf bereik je alleen SAMEN.

Bronnen